cementare
v. tr. [der. di cemento] (io ceménto, ecc.). – 1. (edil.) [unire pietre, mattoni e sim. con cemento o con altro materiale coesivo] ≈ murare. ⇑ bloccare, fissare. 2. (fig.) [dare maggiore coesione a vincoli spirituali: c. un’amicizia] ≈ consolidare, rafforzare, rinforzare, rinsaldare, saldare, stringere. ↔ infrangere, rompere, sciogliere, spezzare. ↓ indebolire.
conservatore
3. s. m. a. Titolo di funzionari preposti a determinati uffici in particolari istituti: … c. dei monumenti, qualifica conferita a studiosi cui è affidata, a titolo onorifico, la cura di determinati monumenti o complessi monumentali;
(Dal vocabolario Treccani on line)
Cossa ghe xe sora la Tore de Fiume? Vara vara che la RIRI e la FIFI se ga ingegnado e se ga fato portar su da un cocolo signor che lavora in t’el Ufficio per la conservazion dei monumenti una picia betoniera. E le gira e le missia come mate.
RIRI: Santissimi Vito, Modesto e Crescenzia non gaverio mai imaginado che missar el zimento fossi una roba cussì divertente! Me divento proprio come una cratura.
FIFI: Dovemo ringraziar i cocoli signori del Ufizio per la tutela de monumenti che co’ i se ga inventado de zimentar el Arco Roman invece de restaurarlo, che xe rimasto un poco de zimento e i ne lo ga regalado. E adesso podemo divertirse anche noi.
RIRI: Cossa ti disi, se ciapemo una caziola e coversemo de zimento el teto de la Tore civica, secondo ti se poderia rabiar qulchedun?
FIFI: Penso proprio de no. Forsi se poderia rabiar qualche zitadin de Fiume, ma tanto quei chi li scolta! Ai signori del ministero che spiegheremo che xe stada la roba più razional de far, po’ i ne dirà che gavemo fato ben. I conservatori insieme coi politici i xe de ani abituadi a far interventi de ‘restauro sportivo’ e coverser mosaici col asfalto, e adesso butar zimento sul Arco roman. Mi penso che nissun ne farà grandi problemi se decidemo de coverser col zimento la Tore.
RIRI: E po’ basta esser sempre polemiche mi e ti, sempre contro tuto e tuti! Zerchemo de esser un poco conformiste e scominziemo contar come che semo contente che in giro per el Quarnero se zimenti la costa a biondo dio…
FIFI: …e che tra Draga de Moschiena e Fiume se costruissi vile, vilete, alberghi e Plodine a no finir!
RIRI: Per una volta tanto sbassemo la testa e femo veder come che semo contente che tuto el bel paesagio liburnico se stia distrugendo, che se disboschi e che se costruissi. Dai femo le conformiste!
FIFI: Mostremo insoma, che semo contente che el nostro Paradiso liburnico el se sta trasformando pian pian in un Inferno.
RIRI: A proposito de inferno. Per quel bich de etica che ne xe rimasta, poderiimo forse pensar de salvar un povero esserin che fa parte del mondo del Nadal e de la musica e del baleto. El Schiaccianoci, lo zurmemo qua su da noi in esilio, su la Tore civica, come rifugiado politico.
FIFI: El Ščelkunčik? Quel del baleto co’ le musiche de Čajkovskij?
RIRI: Lui! Ghe xe un prete su, in Gorski kotar, che durante la predica el ga scominziado a inveir contro un pupazo a forma del soldatin, el famoso Schiaccianoci, che i ga messo fora tra le decorazioni de Nadal e el ga minaciado i fedeli che i deve assolutamente smacar via el pupazo perché el xe un simbolo satanista.
FIFI: Jesus i Maria! El Schiaccianoci un simbolo satanista? Ma cossa el xe cofe?
RIRI: Ma dopo che el arcivescovo de Fiume ghe ga deto un due in udienza privata, el se ga calmado. Se ga salvado cussì un simbolo inocente del Nadal e un paroco un poco tropo zelante xe sta mandado in mona anche dai sui. Ma mi pensavo in ogni caso, se servissi in futuro, de ofrirghe istesso asilo politico al Schiaccianoci, qua su la Tore.
FIFI: El pensier te fa onor. Ma tornando a la nostra decision de voler una volta tanto no far polemica e anzi de omologarse a le scelte de la politica e de la ‘struka’, cantemo una canzon in onor dei restauratori che ga fato el bel lavoro del restauro del più vecio simbolo de Fiume, el Arco Roman…
FIFI & RIRI (le canta):
Quanto xe bel zimentar monumenti,
sconder tuto el veciume e star contenti!
Cossa ne vol rovine a noi crovati?
Zimenteremo el mar come comati.
In mona la beleza, Archi romani,
e che stia un poco ziti ‘sti fiumani
che subito i se impiza.
Boni de gnente,
imparè taser come la altra zente!
Imparè, ‘gnoranti e rompi bale,
che sul mosaico antico va ‘l asfalto
el toco de teren se dà in apalto
a una dita straniera che dirà:
‘Zimentemo come se no ghe fossi
più un domani!
Fradei filipini e nepalesi
per sora mercato ‘n do cingalesi,
forza e coragio, no ‘ste esser pigri
o ve scaziemo indrio, oltre el Tigri.’
Semo crovati, noi fioi del domani
el zimento, Ça va sans dire, xe roba
che rimani.
Una colada de zimento
te dà quel senso profondo de pase
che gnanche un cimiterio, tuto morto
e cussì resterà proprio AB AETERNO
coversemo el vecio col moderno.
No sarà miga un arco tuto storto
a farne perder tempo e perder fliche!
Se protestar volè, ve rispondemo
piche!
Semo fieri crovati, direti eredi
dei quei antichi Iliri, quei gloriosi,
(cussì ghe conta ‘desso a chi ghe credi).
E basta ciacole, basta panegiri
in mona tute le tradizioni e la beleza
xe una grande colada de zimento
la nostra vera autentica richeza.
Negli episodi precedenti:
La scartaza: mi la bandana no’ la voio no!
La scartaza: Fifi e Riri e el mito del sacrifizio per el ben comun
La scartaza: Chi marcia per la Libertà e chi marcia per la Vita
FIFI & RIRI: Pravo bogatstvo je u betonu koji teče
Što se događa gore na riječkom tornju? Pogledaj, pogledaj — RIRI i FIFI dosjetile su se i dale si donijeti malu betonsku mješalicu od jednog ljubaznog gospodina koji radi u Uredu za zaštitu spomenika. I sad se vrti, vrti, one miješaju kao lude.
RIRI: Sveti Vito, Modeste i Krescencije, nikad ne bih pomislila da je miješanje cementa nešto tako zabavno! Postajem kao malo dijete.
FIFI: Moramo zahvaliti dragoj gospodi iz Ureda za zaštitu spomenika koji su se dosjetili zaliti cementom Rimski luk umjesto da ga restauriraju. Ostalo im je nešto cementa pa su nam ga poklonili. I sad se možemo i mi zabavljati.
RIRI: Što kažeš, ako uzmemo žlicu i premažemo cementom krov Gradskog tornja — bi li se, po tvom mišljenju, netko mogao naljutiti?
FIFI: Mislim da ne. Možda bi se naljutio poneki Riječanin, ali koga njih zapravo sluša! Ministarstvu ćemo objasniti da je to najracionalnija stvar koju smo mogle napraviti, a oni će nam reći da smo postupile odlično. Konzervatori i političari ionako su već godinama navikli na „sportske restauracije“ — prekrivati mozaike asfaltom, stavljati cement na rimske lukove. Mislim da nitko neće praviti veliki problem ako mi odlučimo pokriti cementom i toranj.
RIRI: A dosta više da smo uvijek mi te koje prigovaraju, uvijek protiv svega i svakoga! Pokušajmo jednom biti malo konformistice i krenimo govoriti kako smo presretne što se diljem Kvarnera betonom zalijeva obala, o dragi Bože…
FIFI: …i što se između Mošćeničke Drage i Rijeke grade vile, vilice, hoteli i Plodine bez kraja!
RIRI: Jednom za promjenu spustimo glavu i pokažimo da smo sretne što se cijeli prelijepi liburnijski krajolik uništava, što se šume sjeku i što se gradi na sve strane. Hajde, budimo konformistice!
FIFI: Pokažimo, dakle, kako smo presretne što se naš liburnijski raj polako pretvara u pakao.
RIRI: A kad smo već kod pakla. Zbog one mrvice etike što nam je još ostala, mogle bismo možda pokušati spasiti jedno jadno stvorenje koje pripada svijetu Božića, glazbe i baleta. Orašara, smjestimo ga ovdje na toranj, u izgnanstvu — kao političkog azilanta.
FIFI: Orašar? Onaj iz baleta na glazbu Čajkovskog?
RIRI: On! Gore u Gorskom kotaru postoji jedan svećenik koji je tijekom mise počeo govoriti protiv jedne figurice vojnika, slavnog Orašara, koju su stavili među božićne ukrase. Prijetio je vjernicima da figuricu moraju odmah ukloniti jer je, po njemu, simbol sotone.
FIFI: Isuse i Marijo! Orašar — simbol sotone? Pa je li on normalan?
RIRI: Uglavnom, nakon što je riječki nadbiskup svećeniku održao ozbiljan razgovor, čovjek se smirio. Tako je spašen taj nedužni božićni simbol, a previše revni župnik završio je u nemilosti i svojih i tuđih. Ali ja sam svejedno mislila — ako zatreba — da mu ponudimo politički azil ovdje na tornju.
FIFI: Časna ti riječ, lijepa misao. No, vratimo se našoj odluci da jednom u životu ne polemiziramo, nego da se u potpunosti prilagodimo odlukama politike i „struke“. Hajde, otpjevajmo pjesmicu u čast restauratora koji su odradili tako sjajan posao na najstarijem simbolu Rijeke, Rimskom luku; u čast Ministarstvu kulture koje tvrdi da je cementiranje Rimskog luka najracionalnije rješenje; i u čast gradskoj vlasti koja nije smatrala potrebnim nadzirati radove i nije ih ni komentirala.
⭐ FIFI & RIRI (pjevaju):
Kako je lijepo zaliti spomenike cementom,
sakriti svu starinu i biti presretan!
Što će nama ruševine, mi smo pravi Hrvati,
betonom ćemo zaliti i more, kao kumovi.
K vragu ljepota, k vragu rimski lukovi,
a neka malo zašute ti Riječani
što se odmah uzrujavaju.
Nizašto sposobni,
učite šutjeti kao sav ostali svijet!
Učite, neznalice i gnjavatori,
da po antičkom mozaiku ide asfalt,
da se komad terena daje u koncesiju
nekoj stranoj firmi koja će reći:
„Betonirajmo kao da sutra
više ne postoji!
Braćo Filipinci i Nepalci,
gore na tržnici nekoliko Singalaca,
snagom naprijed — ne budite lijeni
ili vas šaljemo natrag, preko Tigra!“
Mi smo Hrvati, djeca budućnosti,
cement je, Ça va sans dire, stvar
koja ostaje.
Jedna žlica cementa
daje ti onaj duboki osjećaj mira
koji ne može pružiti ni groblje,
sve mrtvo —
i tako će ostati AB AETERNO
prekrit ćemo staro novim.
Neće nas valjda neki nakrivljeni luk
natjerati da gubimo vrijeme i strpljenje!
Ako hoćete prosvjedovati, mi vam kažemo
— ništa od toga!
Mi smo ponosni Hrvati, izravni nasljednici
onih slavnih Ilira
(ili tako barem pričaju onima koji povjeruju).
I dosta brbljanja, dosta hvalospjeva,
k vragu sve tradicije i ljepota,
jer velika kolada cementa
naše je pravo i jedino bogatstvo.
U prošlim nastavcima:
La scartaza: mi la bandana no’ la voio no!
La scartaza: Fifi e Riri e el mito del sacrifizio per el ben comun
La scartaza: Chi marcia per la Libertà e chi marcia per la Vita
